Voorwoord van de Raad van Bestuur
De start van versnelling
In 2023 is de instabiliteit in de wereld gebleven. Daar ervaren we allemaal de impact van en naar verwachting zal dat in de nabije toekomst niet veranderen. Het Nederlandse politieke landschap is door de verkiezingen gewijzigd. Het is verontrustend dat er in de verkiezingscampagnes nauwelijks aandacht is geweest voor de grote uitdagingen in de zorg. Dit bevestigt een realiteit waarnaar CZ groep handelt: we kunnen niet wachten op de politieke koers van Nederland. De zorgsector zelf moet eigenaarschap tonen voor de problemen waar we voor staan: het toegankelijk houden van de zorg en het bieden van de best mogelijke zorg aan de mensen die deze nodig hebben. De zorgtransformatie is de gezamenlijke opgave waaraan we ons gecommitteerd hebben en waarvan we de urgentie voelen. Voor ons als CZ groep komt daar een extra verantwoordelijkheid naar onze verzekerden bij, het nastreven van toegang tot de juiste zorg en een concurrerende premie.
We moeten deze uitdagende doelen bereiken in een samenleving waar enerzijds een sterke roep om vertrouwen en betrouwbaarheid is. Maar gelijktijdig is de maatschappij minder tolerant. Mensen verwachten regelmatig meer dan haalbaar is. Of focussen op het halen of afdwingen van hun recht. Het negatieve effect hiervan, ook voor de zorgsector, is dat wet- en regelgeving alleen maar verder toeneemt. Dat leidt weer tot veel administratieve taken, ook voor professionals die er eigenlijk zijn om zorg te verlenen. Daarbij garandeert betere administratieve vastlegging niet dat iets daadwerkelijk beter is georganiseerd. Kortom, de huidige maatschappelijke ontwikkelingen maken de grote opgaven waarvoor we als sector staan beslist niet eenvoudiger. Dat vraagt ook aan ons reflectie op de vragen en eisen die wij stellen aan zorgverleners.
Financieel resultaat
Terwijl er in de wereld om ons heen, ver weg en dichtbij, veel dynamiek en (gevoelens van) onzekerheid zijn, is bij CZ groep de koers richting de toekomst helder. Toch was ook het begin van ons jaar enerverend, want we verwelkomden netto maar liefst 400.000 nieuwe verzekerden. Operationeel moesten we alle zeilen bijzetten en door ieders inzet is deze klus goed en zorgvuldig geklaard. Met name als gevolg van de verzekerdengroei, steeg het totaal van de ontvangen premies en bijdragen in 2023 tot 12.503 miljoen euro (2022: 11.086 miljoen euro). Ons financieel resultaat bedraagt 88 miljoen euro (2022: -78 miljoen euro). Dit resultaat is met name het gevolg van een rendement van 171 miljoen euro op de beleggingsportefeuille (2022: -183 miljoen euro). Daarnaast hebben we dit jaar voor een aantal polissen een voorziening getroffen voor het onder de kostprijs stellen van de premie, van in totaal 92 miljoen euro (2022: 155 miljoen euro). Het resultaat op onze basisverzekeringen in 2023 bedraagt -29 miljoen euro (2022: 29 miljoen euro). De aanvullende verzekeringen laten een positief resultaat zien van 3 miljoen euro (2022: 44 miljoen euro). Ons solvabiliteitsratio komt ultimo 2023 uit op 147 procent (2022: 145 procent).
Bouwen aan een wendbare organisatie
In 2023 vond een bestuurswissel plaats. We namen afscheid van Margriet Dam en verwelkomden in augustus Menno Harkema als interim bestuurder. Dit heeft ons niet belet om de strategie van CZ groep voor 2030 te bepalen en hiervoor de eerste markeringen te zetten. Zo is gekozen voor de opzet van een leiderschapsprogramma dat de basis gaat vormen voor de maximaal wendbare organisatie die CZ groep wil worden. De toekomst met zijn enorme uitdagingen, vraagt van ons als zorgverzekeraar namelijk om groot aanpassingsvermogen. Dat begint met leiderschap dat hierop is toegerust en dat de gehele organisatie faciliteert en motiveert om die wendbaarheid in de cultuur te doorleven en in de uitvoering te operationaliseren.
Onze maatschappelijke rol pakken
Interne doelen voor onze strategie zijn vanzelfsprekend nooit doelen op zich. We stellen ze omdat we daarmee uiteindelijk extra betekenis voor onze verzekerden nastreven. We hebben twee belangrijke doelen vanuit het uitgangspunt van een solidair en toekomstbestendig zorgstelsel: toegang geven tot zorg die nodig is én een betaalbare en concurrerende premie bieden. Om dat te bereiken moeten we méér doen dan onze primaire taak uitvoeren, namelijk in het zorgveld onze maatschappelijke rol als aanjager en regisseur pakken. Zodat we koplopers kunnen helpen om succes in de transformatie te boeken, zodat deze successen andere zorgorganisaties stimuleren om hen te volgen.
Implementatie van het IZA
Dat is iets wat we nu ook al doen. In 2023 zijn de afspraken van het Integraal Zorg Akkoord (IZA) vertaald naar implementaties. De regiobeelden zijn doorontwikkeld en in onze zes primaire regio’s gedeeld met alle betrokken partijen. We zijn met elkaar in gesprek gegaan om vanuit de data te komen tot de vaststelling van de kernopgaven in deze regio’s. Om daarna de doorvertaling te maken naar een aanpak voor de benodigde transformaties. Dat bleek geen eenvoudige exercitie, maar het is voor een heel groot deel gelukt dankzij ieders vastberadenheid om dit samen te laten slagen. De stimulerende en regisserende rol die wij hierin als CZ groep hebben gepakt, zullen we in de toekomst vaker pakken.
Starten met versnellen
Een geactualiseerde strategie, een leiderschap- en organisatieprogramma, onze aanjagende rol in het zorgveld: het zijn allemaal bouwstenen die in 2023 samen het begin van onze versnelling hebben ingezet. Een versnelling die nodig is om de komende jaren toe te groeien naar een robuuste en gelijktijdig wendbare organisatie. Hier horen ook vernieuwingen in ons IT-landschap bij. Schaalbaarheid, modulariteit en veiligheid zijn hierin cruciale pijlers. Daarnaast richten we dit vernieuwde landschap zo in dat we ook de kracht van data optimaal kunnen benutten.
Investeren in onze eigen toegankelijkheid
Hoewel toegang bieden tot zorg een absolute prioriteit is, investeren we ook sterk in de toegankelijkheid van onze eigen organisatie. Zo is ons vernieuwde declaratiesysteem in 2023 verder verfijnd en wordt er doorlopend gewerkt aan het verbreden en verbeteren van onze (digitale) service en begeleidingsdiensten. We blijven investeren in digitalisering om diverse redenen. Enerzijds het toegankelijk houden van onze eigen dienstverlening, omdat ook CZ groep last heeft van de arbeidsmarktkrapte en we onze diensten zodanig moeten inrichten dat we ook met minder mensen dezelfde service kunnen blijven leveren aan onze verzekerden. Anderzijds komen we met digitalisering tegemoet aan klantverwachtingen rondom snelheid en gemak van dienstverlening. Tot slot leveren digitale begeleidingsdiensten ook een bijdrage aan het ontlasten van de zorg. Voorbeelden zoals ‘app de dokter’ en ‘app de verpleegkundige’ nemen met het beantwoorden van vooral geruststellingsvragen, werk weg bij de huisarts en de huisartsenpost. Het zijn manieren waarop we vaker en meer structureel met slimme, digitale oplossingen de zorg willen ontlasten.
Investeren in Team CZ
Een omgeving vol verandering, zowel intern als extern, raakt ook mensen in onze eigen organisatie. Er is dit jaar naar aanleiding van de nieuwe strategie intern veel positieve energie vrijgekomen. Dit soort signalen laat zien dat de organisatie rijp is voor de versnelling die is ingezet. Maar we hebben ook oog voor het feit dat deze versnelling oncomfortabel kan voelen. Bijvoorbeeld omdat het geen verandering is die je zelf hebt geïnitieerd, maar die door iemand anders is bedacht. Als werkgever heeft CZ groep daarom veel aandacht voor de ontwikkeling en wendbaarheid van mensen. Juist in een organisatie in beweging zoals de onze, zitten tal van kansen om die verandering mee aan te jagen, op de golf mee te bewegen en maximale impact te maken binnen je vakgebied. Ons recente medewerkersbetrokkenheidsonderzoek laat zien dat veel mensen zich thuis voelen in onze organisatie, ze voelen dat ze erbij horen. Dat is heel belangrijk. Door alle keuzes die we nu maken voor onze organisatie, zullen medewerkers in de toekomst nog meer impact kunnen maken en dus hun rol binnen CZ groep als betekenisvoller ervaren.
Doorgaan met onze missie
De versnellende beweging die we hebben ingezet om in de toekomst onze taak optimaal te vervullen, is nu vooral intern merkbaar en in onze samenwerkingen en coalities in het zorgveld. Het stemt ons positief dat de urgentie van de uitdagingen die voor ons liggen, op veel plekken zijn geland. Er komt een beweging op gang. De resultaten ervan zijn voor de buitenwereld nog niet zichtbaar, maar worden dat binnenkort absoluut. Zeker voor onze verzekerden, van wie de meesten in 2023 niet veel veranderingen hebben ervaren. Alle ontwikkelingen die nu binnen onze organisatie plaatsvinden, gaan straks weerslag hebben op onze betekenis voor hen.
Wij danken al onze samenwerkingspartners en medewerkers voor hun betrokkenheid en inzet en kijken ernaar uit om volgend jaar onze versnelling verder vorm te geven.
Tilburg, maart 2024
Raad van Bestuur CZ groep
Joep de Groot, voorzitter
Menno Harkema, lid a.i.