Verslag van de Raad van Commissarissen

‘CZ groep is in staat over het eigen belang heen te kijken’

De Raad van Commissarissen (RvC) kijkt terug op een jaar dat wederom gedomineerd werd door de coronapandemie. Grote uitdagingen rond vaccinatie en het indammen van coronagolven overheersten het maatschappelijk debat. Kijkend naar het zorgstelsel concludeert de RvC dat Nederland een complex maar robuust zorgstelsel heeft dat met name door de hoge betrokkenheid en inzet van onze zorgprofessionals overeind blijft. Tegelijkertijd is de grote vraag ten koste van wat dit gerealiseerd wordt. Over dit en meer is de RvC in 2021 intensief in gesprek geweest met de Raad van Bestuur.

De coronapandemie brengt op alle fronten grote onzekerheden met zich mee. De huidige inzet op coronazorg is hard nodig maar gaat tegelijkertijd ten koste van datgene waar het zorgstelsel voor bedoeld is: iedere Nederlander van de zorg voorzien die hij nodig heeft. De consequenties hiervan op de langere termijn zijn nog niet te overzien. Met de Raad van Bestuur (RvB) heeft de RvC het afgelopen jaar veel gesproken over deze onzekerheid en de besluiten die in deze omstandigheden toch gemaakt moeten worden. Besluiten over investeringen, over de premie en over financiële afspraken met zorgaanbieders. De RvC constateert dat CZ groep een organisatie met een stevig fundament is. Een organisatie die een gedegen koers vaart en een enorme ‘drive’ heeft om de zorg in Nederland goed en toegankelijk te houden. Hierbij bewijst het bestuur meer dan eens in staat te zijn om over de eigen organisatiebelangen heen te kijken. Een houding die de RvC zeer passend vindt bij de onderlinge waarborgmaatschappij die CZ groep is.

Voortgang strategie-executie

Het tweede jaar van de coronapandemie drukt opnieuw een stempel op de strategie-executie van de organisatie. Enerzijds duwen de crisisomstandigheden innovatieve ontwikkelingen in een versnelling. Denk hierbij aan allerlei vormen van digitale zorg, zoals telemonitoring en zorg op afstand. Dit zijn ontwikkelingen waar CZ groep al langere tijd op stuurt en waar de organisatie zich nu hard voor maakt om te bestendigen. Anderzijds vraagt de coronapandemie op zoveel fronten aandacht dat er op een aantal vlakken plannen bijgesteld moeten worden. De RvC stelt echter vast dat op fundamentele punten voldoende voortgang wordt geboekt. Zo is in oktober 2021 een belangrijke mijlpaal behaald in het implementatietraject van het nieuwe declaratiesysteem van CZ groep met de livegang van de eerste fase. De RvC volgt dit traject nauwgezet en verwacht hier in 2022 – het jaar van de volledige livegang – opnieuw een belangrijke toezichthoudende en adviserende rol op te vervullen.

Inhoudelijke aandachtspunten

De RvC is in 2021 op een veelheid aan inhoudelijke aandachtspunten geconsulteerd en heeft in de breedte toezicht kunnen uitoefenen op het beleid en de aansturing van CZ groep. Belangrijke onderwerpen die aan bod kwamen zijn onder meer de ontwikkelingen in de markt van de zorg en de zorgverzekering, in het licht van zowel de coronapandemie als strategie van CZ groep. Daarnaast had de RvC aandacht voor de doorontwikkeling en uitvoering van risicobeheersende processen voor cybersecurity en fraude, het audit jaarplan, de integriteitsrapportage, het beheerst beloningsbeleid, de charters van de sleutelfuncties, het ‘Own Risk & Solvency Assessment’ (ORSA), de financiële jaarrekening en het jaarverslag, de ambitiestelling voor het zorginkoopseizoen, de commerciële resultaten 2021 en het commercieel plan en de premiestelling 2022. Tevens is de aandacht uitgebreid uitgegaan naar de opdracht, het risicomanagement en de uitvoeringsactiviteiten van het CZ zorgkantoor in het kader van de Wet langdurige zorg (Wlz). Ook heeft de RvC gesproken over de verankering van duurzaamheid in de strategie van CZ groep, de positionering van CZ groep op dit thema en de van toepassing wordende wet- en regelgeving op dit gebied. Bij de bespreking van dit brede spectrum aan onderwerpen, kon de RvC in 2021 steunen (daar waar relevant) op de deskundige voorbereidingen van de eigen Audit-Riskcommissie (ARC) en de Remuneratie-/benoemingscommissie en stonden directie en medewerkers van CZ groep paraat om daar waar nodig extra toelichting te geven.

Aan het einde van het jaar kondigde bestuurslid Arno van Son aan zijn functie per 1 december 2022 neer te leggen. De RvC heeft de eerste stappen gezet om voor een goede en tijdige opvolging in 2022 zorg te kunnen dragen.

Samenstelling en ontwikkeling van de raad

In 2021 hebben er meerdere wijzigingen in de samenstelling van de RvC plaatsgevonden. Hanneke Jukema en Greet Prins traden gedurende het jaar als nieuwe leden toe (per respectievelijk 1 januari en 1 oktober 2021). Per 1 januari 2022 completeert Martijn van Dam de RvC. Willemien Bischot en voorzitter Harry Hendriks namen in de laatste kwartalen van 2021 afscheid (per respectievelijk 30 september en 31 december 2021). Pieter Jongstra heeft per 1 januari 2022 de voorzittersfunctie op zich genomen. De RvC is Harry Hendriks zeer erkentelijk voor de negen jaar dat hij leiding heeft gegeven aan de RvC. Hij heeft dat met een intensieve betrokkenheid gedaan die zich ook heeft geuit in een plezierige begeleiding van de nieuwe leden.

Bij de selectie van nieuwe commissarissen is rekening gehouden met een complementaire samenstelling van de totale RvC die aansluit bij de ontwikkeling van CZ groep. De drie nieuwe leden brengen kennis en ervaring mee op onder meer de gebieden van (langdurige) zorg, financiële dienstverlening, IT en de verzekeringsmarkt.

Gedurende het jaar heeft de RvC op verschillende fronten gewerkt aan ontwikkeling. Aan het begin van het jaar is een zelfevaluatie uitgevoerd waar aandachtspunten op het gebied van samenstelling en bestuurlijke communicatie naar voren kwamen. Deze punten zijn direct naar tevredenheid opgepakt. Gezien de nieuwe samenstelling van de huidige RvC heeft het programma ‘Permanente educatie’ met name in het kader gestaan van goede kennisoverdracht van de afscheidnemende RvC-leden en kennismaking met CZ groep en de context van de organisatie. De sessies zijn verzorgd door zowel interne verantwoordelijken van CZ groep als externe experts. Aan bod is onder meer gekomen de rol van de zorgverzekeraar in het zorgstelsel, een ‘deepdive’ in de Zorgverzekeringswet en de Wet langdurige zorg, transformatie van zorgprocessen, ontwikkelingen op de zorgverzekeringsmarkt, artificial intelligence en de rol en verantwoordelijkheden van de tweede en derde lijn en externe toezichthouders zoals de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). In de eerste helft van het jaar heeft de voltallige RvC extra aandacht besteed aan de verantwoordelijkheden in het kader van de Wet langdurige zorg door middel van een aantal specifiek op deze wet gerichte ‘Permanente educatie’-sessies.

Bestuurlijke samenwerking

De RvC kijkt terug op een intensief jaar waarin veel onderwerpen zijn behandeld en grote stappen zijn gezet in uitdagende omstandigheden. De nieuwe leden van de RvC ervaren te kunnen doorbouwen op een stevig fundament dat door de voormalige RvC-leden is gelegd. De samenwerking met zowel de Raad van Bestuur als de Ledenraad verloopt open en met een goede toonzetting, ook op de momenten dat het schuurt. Er heerst binnen CZ groep een sfeer waarin men elkaar scherp kan houden. De Ledenraad draagt daar vanuit haar rol met een sterke, professionele bezetting op een waardevolle manier aan bij. In het bestuurlijk overleg is er volop ruimte om verschillende meningen te uiten. Daar ligt voor de RvC de kracht van het toezicht, ook naar de toekomst toe.