Externe ontwikkelingen

Verschillende externe ontwikkelingen hebben invloed op onze bedrijfsvoering en strategie. Een constante in die ontwikkelingen is de steeds verdergaande stijging van de zorgkosten. Tevens constateerden wij enkele jaren een toename van ongecontracteerde zorg en zien we de versnelling van digitalisering en een toenemende druk op mantelzorgers en zorgpersoneel.

Stijging van zorgkosten

Tussen 2020 en 2024 nemen de totale zorgkosten in Nederland naar verwachting toe met bijna 17 miljard euro. Dat is een stijging van ruim 21,5 procent. Daarmee zal de zorgkostenstijging per jaar fors hoger zijn dan de economische groei. Het grootste deel van de zorgbegroting bestaat uit de uitgaven voor de Zorgverzekeringswet (Zvw). Naar verwachting nemen de netto Zvw-uitgaven van 2020 tot 2024 in totaal toe met bijna 10 miljard euro. De Sociaal-Economische Raad is een onderzoek gestart naar de maatschappelijke impact van stijgende zorgkosten. Op korte tot middellange termijn lijkt het onwaarschijnlijk dat er aanvullend beleid komt om de kostenstijgingen significant af te remmen.

Voor CZ groep gelden de in 2018 afgesloten ‘hoofdlijnenakkoorden 2019-2022’ voor Medisch Specialistische Zorg, Huisartsenzorg, Geestelijke Gezondheidszorg en Wijkverpleging als uitgangspunt bij de inkoop van zorg. Het is de bedoeling dat de akkoorden bijdragen aan een beheerste zorgkostenontwikkeling in de komende jaren. Hoewel alle ondertekenende partijen dit streven onderschrijven, gebruiken zorgverleners deze akkoorden ook als legitimatie om prijs- en volumeverhogingen te vragen. Als zorginkoper hebben wij beperkte invloed op het volume, maar in onze inkooponderhandelingen proberen we op de prijs wel zoveel mogelijk tegendruk te geven. - Lees meer over de beheersing van zorgkosten.

Toename van ongecontracteerde zorg

CZ groep streeft ernaar met ruim voldoende zorgaanbieders afspraken te maken over de kwaliteit en kosten van zorg. Met contracten waarborgen wij de zorgplicht die we voor verzekerden hebben en geven we invulling aan onze maatschappelijke opdracht. In eerdere jaren zagen we ongecontracteerde zorg meer voorkomen, met name in de GGZ en wijkverpleging. Ongecontracteerde zorg levert nieuwe uitdagingen op. Uit onderzoek van VWS blijkt dat ongecontracteerde zorgverleners binnen wijkverpleging vaak hogere kosten declareren dan de gemiddelde gecontracteerde zorgverlener. Zij leveren gemiddeld meer zorg bij dezelfde indicatie. Zonder contract is daarbij echter geen directe controle mogelijk op levering, kwaliteit en kosten van zorg. Wij vinden het belangrijk dat contractering voor deze partijen aantrekkelijker wordt. De overheid onderzoekt hoe zij afspraken tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders kan stimuleren via wet- en regelgeving. Ook wij hebben van onze kant het afgelopen jaar acties ondernomen om contractering te stimuleren en aantrekkelijker te maken, met naar verwachting een positief resultaat. - Lees meer over onze contracten met zorgaanbieders.

Versnelde digitalisering

De digitalisering van onze wereld gaat snel en die snelheid zal alleen nog maar toenemen. De digitale transformatie heeft gevolgen voor onze bedrijfsvoering, onze processen en ons personeel, maar ook voor de omgang met klanten en andere stakeholders. Om waardevol te blijven voor klanten, speelt CZ groep krachtig in op de ontwikkelingen. De komende jaren schalen wij de verdere digitalisering van onze processen op. Een belangrijke mijlpaal daarin is de geplande invoering van het nieuwe declaratiesysteem, naar verwachting eind 2020.

De digitalisering heeft grote invloed op de manier waarop klanten zaken met ons doen en op de verwachtingen die ze van ons hebben. Door voorbeelden uit andere branches stellen klanten steeds hogere eisen aan onze communicatiekanalen. Chatbot- en messenger-systemen komen op en worden de nieuwe standaard. Ook online verwachten klanten een persoonlijke benadering. We spelen hierop in met de doorontwikkeling van ons online kanaal. We vinden het belangrijk dat we goed bereikbaar zijn via alle kanalen, snel en adequaat reageren en meegroeien met online vernieuwingen.

Steeds meer klanten kiezen voor digitale communicatie. Het gebruik van onze ‘Mijn-omgeving’ neemt toe en het aandeel digitale declaraties groeit. Tegelijkertijd realiseren we ons dat niet iedereen de digitalisering kan bijbenen. We houden nadrukkelijk rekening met klanten die minder snel meegaan met digitale ontwikkelingen. Onze servicekantoren, spreekuren en mobiele kantoren zijn een belangrijk onderdeel van onze dienstverlening. En ook de telefoon is en blijft een belangrijke contactmogelijkheid voor persoonlijke service. - Lees meer over digitalisering van contact.

Ook in het zorgveld zelf worden de mogelijkheden van digitalisering steeds meer zichtbaar. Toch zien we dat de ontwikkeling hier nog wat langzamer verloopt. Toepassingen als eHealth worden wel ingezet, maar vaak nog te weinig en naast bestaande methodes. Daardoor heeft de digitalisering nog geen verlagend effect op de zorgkosten. - Lees meer over innovatie in zorg.

Toenemende druk op zorgpersoneel en mantelzorgers

De beroepsbevolking vergrijst en krimpt. In 2025 zullen er niet of nauwelijks meer arbeidskrachten zijn dan in 2007. Werknemers werken langer door waardoor het aandeel 55-plussers in de beroepsbevolking toeneemt. In de zorg is dit effect nog sterker omdat hier de beroepspopulatie nu al relatief oud is: medio 2019 is 25 procent van de werknemers ouder dan 55 jaar. Dat is hoger dan het gemiddelde van 20 procent. De komende tien jaar zullen we door uitstromende oudere werknemers dus veel vervangingsvraag zien. Met name in verzorging en de gespecialiseerde verpleegkunde zijn er nu al tekorten aan personeel. Wij verwachten dat deze verder zullen toenemen.

Door de afbouw van het aantal verzorgingshuizen en de toename van de zorgvraag komt er steeds meer druk op de schouders van mantelzorgers. Het aantal mantelzorgers neemt echter ook af. Waar in 2018 tegenover elke oudere die mantelzorg ontvangt nog bijna vijf mantelzorgers stonden, zullen er in 2040 naar verwachting nog slechts drie mantelzorgers per mantelzorg-ontvanger beschikbaar zijn. In de krimpgebieden van Nederland speelt deze daling nog meer dan elders. CZ groep kijkt wat dat betreft vooral naar de regio’s Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Limburg. We willen tijdig anticiperen op de daling van het aantal mantelzorgers. - Lees meer over hoe wij inspelen op regionale opgaves.